11عادت نادرست، که باعث درد مفاصل می شود

در این مطلب قصد داریم عادات نادرستی که باعث ایجاد درد در مفاصل می شوند را معرفی کنیم. این 11 عادت به شرح زیر می باشد:

1 - اضافه وزن و چاقی:

افرادی که چاق هستند بیشتر احتمال دارد که دچار آرتریت شوند. به ازای هر 1 کیلوگرم اضافه وزن، به زانوهای ما 4 کیلوگرم فشار بیشتری وارد می شود. همچنین اضافه وزن باعث فشار روی مفاصل ناحیه لگن  نیز می شود.

2 - پوشیدن کفش پاشنه بلند:

پاشنه های بلند، بدن شما را در وضعیت نامناسبی قرار می دهد و مفاصل تحت فشار قرار می گیرند. کفش پاشنه بلند باعث می شود که عضلات ناحیه ران، فشار بیشتری را برای صاف نگه داشتن زانوها  تحمل کنند و همچنین نیروی پیچشی زیادی به زانو ها وارد می شود. خانم هایی که هر روز از کفش پاشنه بلند استفاده می کنند، در خطر آرتروز و نیز پا درد هستند. پاشنه های بلند و نیز صندل و دمپایی، جزء کفش ها یا پاپوش های ضعیف هستند، زیرا از پاها به خوبی محافظت نمی کنند.

3 - پوشیدن کفش های غیر مناسب که از پاها به خوبی محافظت نمی کنند:

پوشیدن کفش هایی که سایز پای ما نیستند، پاره هستند و یا به خوبی از پا محافظت نمی کنند، باعث احتمال ایجاد آرتروز، پادرد، درد مفصل و سایر مشکلات مثل پیچ خوردگی مفصل به ویژه در مچ پا (Ankle Torsion/Sprained Ankle) می شوند.

4 - حمل کوله پشتی یا کیف سنگین:

حمل یک کوله پشتی سنگین، فشار زیادی روی گردن، شانه ها و پشت شما وارد می کند. وقتی یک کیف سنگین را حمل می کنید، روی تعادل و نحوه راه رفتن شما تأثیر می گذارد، به ویژه اگر عادت داشته باشید که کیف یا کوله پشتی را فقط روی یک طرف بدن خود بگذارید. در نتیجه ممکن است دچار درد عضلانی، درد مفاصل و سایر علایم شوید. توصیه می کنیم تا آنجا که می توانید بار خود را سبک کنید، وسایل غیر ضروری را از کیف خود خارج کرده و کوله پشتی را روی هر دو شانه خود حمل نمایید. برای کودکان و نوجوانان بهتر است از کوله های چرخدار استفاده شود. با معلمین و مدیریت مدرسه فرزندتان صحبت کنید و یا در انجمن اولیاء و مربیان مدرسه موضوع را مطرح کنید تا روشی به کار گرفته شود که دانش آموزان مجبور نباشند هر روز کوهی از کتاب و دفتر را با خود به مدرسه ببرند. حمل بار بیش از حد می تواند در  کوتاه مدت باعث درد و گرفتگی عضلانی  و در دراز مدت سبب اختلالات ستون فقرات و شانه ها در کودکان گردد.

5 - فشار نادرست به عضلات:

ما در بدن خود هم عضلات بزرگ و هم کوچک داریم. وقتی برای کارهایی که نیاز به عضلات قوی تر دارند از عضلات کوچک و ضعیف تر  استفاده می کنیم، احتمال آسیب به عضله و مفصل مربوطه بیشتر می شود. برای مثال برای برداشتن بارهای سنگین، بهتر است بنشینید و زانوهای خود را خم کنید، به جای آن که از ناحیه کمر خم شوید و به عضلات ناحیه کمر فشار زیاد بیاورید؛ یا برای باز کردن یک درِ سنگین، از عضلات کتف و شانه خود استفاده کنید تا اینکه عضلات انگشت خود را به کار ببرید و همچنین در هنگام خرید از فروشگاه و برای حمل وسایل خریداری شده، آن را نزدیک بدن خود قرار دهید و برای گرفتن بسته های خرید، از کف دست خود استفاده کنید، به جای آن که بار را فقط با انگشتان دست خود حمل کنید.

6 - خوابیدن روی شکم:

افرادی که روی شکم خود می خوابند، باید سر و گردن خود را به یک سمت بچرخانند. این چرخش باعث فشار روی عصب های این ناحیه و همچنین فشار روی ستون فقرات گردنی می شود. بنابراین بیشتر توصیه می گردد که به پهلو بخوابید و ارتفاع بالشی را که زیر سر خود می گذارید باید به اندازه ای باشد که سرو گردن و ستون فقرات و  بقیه بدن در یک سطح و در یک راستا قرار بگیرند. یعنی سر و گردن، نسبت به تنه، پایین تر یا بالاتر نباشد که سبب خم شدن گردن شود. همچنین بهتر است مفصل زانو و نیز مفصل ران را کمی خم کنیم تا  اعصاب ناحیه کمر ، تحت کشش قرار نگیرد.

7 - عدم انجام حرکات کششی:

انجام حرکات کششی منظم باعث بهبود انعطاف پذیری و کاهش درد مفاصل می شود. حرکات کششی باعث تقویت عضلات و تاندون ها و تسهیل حرکت مفاصل شده و موجب می گردد مفاصل بتوانند حداکثر دامنه حرکتی خود را داشته باشند. از طرفی هرچه از طریق ورزش کردن و حرکات کششی، عضلات قوی تری داشته باشیم، پایداری و استحکام مفاصل، بیشتر می شود. توصیه می گردد حتماً قبل از شروع فعالیت های ورزشی، تعدادی حرکات کششی انجام دهید. حرکات کششی فعال باعث افزایش خونرسانی به عضلات و مفاصل شده و عضلات را آماده فعالیت می نماید.

8 - مصرف دخانیات

همان گونه که می دانید مصرف دخانیات برای بسیاری از اعضای بدن ضرر دارد، و نکته جدید آن که مصرف آن می تواند سبب آسیب به مفصل نیز گردد. نیکوتین موجود در سیگار باعث کاهش جریان خون به استخوان ها، بافت اطراف آن و دیسک بین مهره ای در ستون فقرات می شود. نیکوتین باعث کاهش جذب کلسیم شده و نیز عملکرد هورمون زنانه استروژن در بدن را دچار اشکال می نماید. استروژن برای سلامت استخوان ها در خانم ها لازم است. مصرف سیگار، تولید استخوان جدید را مهار می کند. به همین دلیل تراکم استخوان در افراد سیگاری کمتر از افراد غیر سیگاری است و در نتیجه احتمال شکستگی استخوان در مقابل ضربات و یا در تصادفات، در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری می باشد. همه این شرایط سبب ضعیف شدن مفاصل شده و در نتیجه احتمال شکستگی استخوان لگن و مشکل در سایر مفاصل افزایش می یابد. دلیل دیگر برای ترک سیگار و کلاً هرگونه روش مصرف دخانیات مثل پیپ، قلیان و غیره، تأثیر آن بر روی کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن می باشد.

9 - خواب ناکافی:

حدود 80% افرادی که از آرتریت (درد، التهاب و ورم مفاصل) رنج می برند، مشکل خواب نیز دارند. درد و تورم مفاصل باعث می شود که انسان خواب راحتی نداشته باشد.برعکس آن نیز صادق است، یعنی افرادی که مشکلات خواب دارند، درد مفصل و علایم مفصلی نیز در آنها بیشتر می شود. مشکلات مربوط به خواب سبب شروع فرآیندهای التهابی در بدن شده که در برخی موارد می تواند منجر به درد مفصل، سندرم خستگی مزمن، دردهای عضلانی، آرتروز و بدترشدن آرتریت روماتویید شود.

10 - وضعیت بدنی نامناسب:

در کودکی همواره به ما توصیه می کردند که صاف بنشینیم. این توصیه کاملاً درست است. قرار داشتن بدن در وضعیت نامناسب سبب فشار به عضلات و مفاصل می گردد و در نتیجه باعث کاهش حرکات مفاصل و تعادل بدن می شود.

11 - نشستن طولانی پشت رایانه

کارکردن طولانی با رایانه، سبب درد در گردن،مچ دست ها، آرنج، شانه ها و پشت می گردد. نشستن به مدت طولانی باعث فشار به دیسک بین مهره ای و ستون فقرات می شود. در نشستن حتما صاف بنشینید، به پشتی صندلی تکیه دهید، کف پاهایتان حتما روی زمین باشد و  یا از  زیر پایی استفاده کنید. در صورت امکان در هنگام تایپ کردن یا کار کردن با ماوس رایانه، یک " پد ژله ای" زیر ساعد و مچ دست خود بگذارید تا فشار کمتری به این نواحی وارد شود. به ازای هر یک ساعت کار، بلند شوید و 5 دقیقه حرکت کنید  و تعدادی حرکات کششی انجام دهید.

منابع:

1. Joint pain, Cleveland Clinic.
2. Joint pain , Mayo Clinic
3. www.onhealth.com

ترجمه و تنظیم: دکتر حبیب اله مسعودی فرید :متخصص طب پیشگیری و پزشکی اجتماعی